DAS, NAS ve SAN Nedir? Depolama Üniteleri Arasındaki Farklar

Veri, modern bilişim dünyasının can damarıdır. Bu nedenle, verinin nasıl depolandığı, erişildiği ve yönetildiği konusu, özellikle sistem ve ağ uzmanları için büyük önem taşır. Bu yazıda, veri depolama çözümlerinden DAS (Direct Attached Storage), NAS (Network Attached Storage) ve SAN (Storage Area Network) sistemlerini detaylı şekilde inceleyeceğiz.

DAS (Direct Attached Storage) – Doğrudan Bağlı Depolama

DAS, sunucuya veya bilgisayara doğrudan bağlı olan depolama cihazıdır. Genellikle USB, SATA, SCSI veya SAS bağlantıları ile çalışır. En temel örneği: harici hard disklerdir.

Özellikleri:

• Basit yapı: Cihaz doğrudan bir bilgisayara bağlanır.
• Düşük maliyet: Karmaşık donanım ve yazılım gerekmediğinden ekonomiktir.
• Yüksek performans: Veri doğrudan işlenir, ağ gecikmesi yoktur.

Dezavantajları:

• Paylaşım zorluğu: Diğer kullanıcılar veya sistemler erişemez.
• Ölçeklenebilirlik: Ek cihazlar bağlandıkça sistem karmaşıklaşır.
• Yönetim: Merkezi bir kontrol paneli yoktur.

Kullanım Alanı:

• Küçük işletmeler
• Kişisel yedekleme çözümleri
• Kamera kayıt sistemleri

Örnek:

Bir video düzenleyici, 2 TB’lık bir harici SSD’yi doğrudan laptopuna bağlayarak projelerini burada saklar.

NAS (Network Attached Storage) – Ağa Bağlı Depolama

NAS, IP tabanlı bir ağ üzerinde çalışan ve dosya paylaşımı odaklı bir depolama çözümüdür. Kullanıcılar, NAS’a ağ üzerinden erişebilir.

Özellikleri:

• Dosya tabanlı depolama: CIFS/SMB, NFS gibi protokollerle dosya paylaşımı yapılır.
• Kolay erişim: Ağ üzerinden birçok kullanıcı erişebilir.
• Yedekleme ve medya sunucusu özellikleri: DLNA, FTP, iSCSI gibi servisleri destekler.

Avantajları:

• Merkezi yönetim: Web arayüzü ile kolay yönetim.
• Kullanıcı bazlı erişim kontrolü
• RAID desteği ile veri güvenliği

Dezavantajları:

• Performans sınırlamaları: Ağ trafiğine bağlıdır.
• Ağ konfigürasyonuna bağımlılık

Kullanım Alanı:

• Küçük ve orta ölçekli işletmeler (SMB)
• Ev ofisler
• Medya sunucuları

Örnek:

Bir küçük işletme, çalışanlarının tüm belgeleri ortak bir NAS cihazında saklayarak hem yedekleme hem de dosya paylaşımını merkezi hale getirir.

SAN (Storage Area Network) – Depolama Alanı Ağı

SAN, yüksek performanslı blok düzeyinde veri erişimi sunan, sunucular ve depolama cihazları arasında özel bir ağ oluşturan gelişmiş bir depolama çözümüdür.

Özellikleri:

• Blok tabanlı erişim: iSCSI veya Fibre Channel protokolleri kullanılır.
• Yüksek hızlı bağlantı: 10GbE, Fibre Channel (FC) gibi teknolojilerle sağlanır.
• Veri merkezleri için uygundur.

Avantajları:

• Yüksek erişim hızı ve düşük gecikme
• Büyük veri işleme kapasitesi
• Yedekleme ve felaket kurtarma entegrasyonu kolay

Dezavantajları:

• Maliyet: Donanım ve yönetim açısından yüksek maliyetlidir.
• Kurulum ve yönetim karmaşık

Kullanım Alanı:

• Büyük veri merkezleri
• Bulut sağlayıcılar
• Sanallaştırma platformları (VMware, Hyper-V)

Örnek:

Bir hastane, hastaların MR ve röntgen görüntülerini yüksek hızlı bir SAN altyapısı üzerinde saklayarak, anında erişim ve yüksek güvenilirlik sağlar.

DAS vs NAS vs SAN: Karşılaştırma Tablosu

Sonuç

DAS, NAS ve SAN sistemleri; farklı büyüklükteki organizasyonların farklı ihtiyaçlarına göre tasarlanmış çözümlerdir. Küçükten büyüğe doğru sıralanabilecek bu yapılar, veri depolama stratejilerinde temel rol oynar. Doğru çözümü seçmek, hem maliyet hem de verimlilik açısından uzun vadeli avantajlar sağlar.